Jednym z najczęstszych problemów, z jakimi zgłaszają się pacjenci do chirurga stomatologicznego jest tzw. ząb zatrzymany. Powstanie tego typu problemu może być przyczyną silnych dolegliwości bólowych oraz w związku z tym może powodować poważne trudności w codziennym funkcjonowaniu. Przyczyny zatrzymania zęba w dziąśle i brak możliwości jego wyrżnięcia mogą być różne. W zdecydowanej większości przypadków, żeby nie doprowadzić do tego, że stanie się on źródłem wielu problemów, niezbędne jest jego usunięcie lub ściągnięcie. W dzisiejszym wpisie na blogu dokładniej opisujemy co to jest ząb zatrzymany, jakie mogą być jego objawy oraz przyczyny powstania, oraz w jakich przypadkach niezbędne jest jego usunięcie lub ściągnięcie.
Jakie mogą być przyczyny zatrzymania zęba?
Do zatrzymania zęba najczęściej dochodzi na skutek braku wystarczającej ilości miejsca w łuku zębowym do tego, żeby ten mógł się wyrznąć, wyrosnąć i odpowiednio rozwinąć. Taki stan może być spowodowany przede wszystkim zbyt późnym wypadnięciem zęba mlecznego i związanym z tym blokowaniem wyrzynania się zęba stałego oraz zbyt ciasne ułożenie pozostałych zębów w szczęce. Takie przyczyny powstania zębów zatrzymanych są więc związane przede wszystkim, z tym że przez wiele lat w naszym kraju dużo osób nie zwracało zbyt dużo uwagi na leczenie zębów mlecznych u swoich dzieci, co było spowodowane opinią, że i tak one szybko wypadną i w ich miejscu pojawią się zęby stałe.
Najczęściej do zatrzymania zęba stałego dochodzi w przypadku zębów trzonowych (także ósemek). Nieco rzadziej zębem zatrzymanym mogą być też zęby przedtrzonowe i kły. Najrzadziej do takiego problemu dochodzi w przypadku jedynek i dwójek.
Jakie mogą być konsekwencje zęba zatrzymanego?
Konsekwencje i objawy zębów zatrzymanych mogą być różne. Ich charakter zależy jednak głównie od miejsca położenia zęba zatrzymanego. W przypadku zębów przednich problemem może być już bowiem sama estetyka uśmiechu. Trudno nie zauważyć brakującej jedynki, dwójki lub kła. Inaczej rzecz wygląda w przypadku zębów, które są umieszczone dalej w łuku zębowych, czyli np. zębów trzonowych, w tym również ósemek, czyli zębów mądrości. W ich przypadku głównymi problemami może być np. powstanie stanu zapalnego nad niewyrżniętym zębem, powstawanie wad zgryzu, paradontoza, szczękościsk czy pojawienie się próchnicy wyrżniętej części zęba. Częstym objawem są jednak także silne dolegliwości bólowe, które mogą być spowodowane naciskaniem zęba na głęboko ukryty w żuchwie nerw lub ból przy szerokim otwieraniu ust.
W przypadku powstania takich objawów konieczna jest więc jak najszybsza interwencja chirurga stomatologicznego. Jakie są możliwości działania?
W jaki sposób się postępuje w przypadku zatrzymanych zębów trzonowych?
Zatrzymane, żeby trzonowe to przede wszystkim ósemki, czyli organy szczątkowe, których główny problem polega na tym, że mało u którego pacjenta jest na nie miejsce w łuku zębowym. Ósemki są trzecimi zębami trzonowymi, które najczęściej zaczynają się rozwijać dopiero u pacjentów w okolicach 17. roku życia lub starszych, czyli wtedy, gdy łuki zębowe są już całkowicie rozwinięte. Ze względu na tak późny moment pojawienia się, zęby te często są nazywane zębami mądrości.
W zdecydowanej większości przypadków pojawienie się ósemek jest dla pacjentów poważnym problemem, dlatego też najczęściej muszą być one po prostu usunięte. Taki zabieg nie należy do najprostszych ze względu na miejsce usytuowania zębów mądrości, które znacznie utrudnia do nich dostęp. Nieco łatwiejsze zadanie jest w przypadku górnych ósemek, do których jest nieco łatwiejszy dostęp i które rzadziej zatrzymują się całkowicie w kości. Trudniejsza sytuacja jest w przypadku ósemek dolnych, które częściej pozostają w kości i nie wyrzynają się na powierzchnię dziąsła. W takich przypadkach należy chirurgicznie rozciąć dziąsło, żeby uzyskać dostęp do kości, w której ukryty jest ząb. Później z użyciem specjalnego wiertła wykonuje się dłutowanie, które pozwala na usunięcie zęba.
Na czym polega i w jakich sytuacjach przeprowadza się ściąganie zęba?
Ściąganie zęba zatrzymanego najczęściej dotyczy zębów przednich, czyli jedynek, dwójek lub kłów. Im szybciej rozpocznie się leczenie ortodontyczne, którego jednym z elementów jest ściągnięcie zęba zatrzymanego, tym lepiej. Takie leczenie powinno zostać rozpoczęte jeszcze zanim wszystkie zęby będą ściśle ułożone w szczęce. Trzeba też wiedzieć, że ściąganie zęba zatrzymanego w taki sposób jest zazwyczaj czasochłonne i może potrwać nawet dwa lata, czyli tyle, ile trwa zazwyczaj leczenie wady zgryzu.